زایلن ✅ شرکت مهندسین مشاور

زایلن (Xylene) یک ترکیب آلی از گروه هیدروکربن‌های آروماتیک است که در صنعت شیمیایی و بسیاری از صنایع دیگر کاربردهای متنوعی دارد. این ماده به‌طور طبیعی در نفت خام و گاز طبیعی یافت می‌شود و در فرآیند تقطیر نفت نیز به دست می‌آید. زایلن ترکیبی بی‌رنگ با بویی مشابه به بنزین است و به‌طور عمده شامل سه ایزومر: ortho-xylene (o-xylene)، meta-xylene (m-xylene) و para-xylene (p-xylene) است.

ترکیب شیمیایی و ویژگی‌ها:

زایلن‌ها از ترکیب دو گروه متیل (-CH₃) با حلقه بنزنی تشکیل شده‌اند. این ترکیب در دمای اتاق به‌صورت مایع است و دارای نقطه جوش بین ۱۳۴ تا ۱۴۰ درجه سانتی‌گراد است. زایلن به‌طور کامل در حلال‌هایی چون اترها، استون و کلروفرم حل می‌شود اما در آب حل نمی‌شود.

ایزومرهای زایلن:

ortho-xylene (o-xylene): در این ایزومر، دو گروه متیل در موقعیت‌های مجاور (C1 و C2) به حلقه بنزن متصل هستند.
meta-xylene (m-xylene): در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۳ روی حلقه بنزن قرار دارند.
para-xylene (p-xylene): در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۴ روی حلقه بنزن قرار دارند.

کاربردهای صنعتی:

حلال‌ها: زایلن به‌عنوان حلال در بسیاری از فرآیندهای شیمیایی و صنعتی مانند ساخت رنگ‌ها، رزین‌ها، چسب‌ها و لاک‌ها استفاده می‌شود.
تولید عطرها و مواد شیمیایی دیگر: از زایلن برای تولید ترکیبات مختلف شیمیایی استفاده می‌شود، به‌ویژه پارازایلن که ماده اولیه در تولید ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) است که در صنعت نساجی و بطری‌های پلاستیکی کاربرد دارد.
صنعت نفت و گاز: زایلن در فرآیندهای تصفیه نفت خام و به‌عنوان افزودنی در سوخت‌ها به کار می‌رود.
در صنایع دارویی و پزشکی: از آن برای تولید برخی داروها و به‌عنوان حلال در آزمایشگاه‌های شیمیایی استفاده می‌شود.

خطرات و ایمنی:

زایلن می‌تواند سمی باشد و استنشاق آن یا تماس با پوست ممکن است موجب تحریک پوست و سیستم تنفسی شود. در مقادیر بالا، زایلن می‌تواند بر سیستم عصبی تأثیر گذاشته و منجر به سرگیجه، سردرد و حتی بیهوشی شود. بنابراین، هنگام کار با زایلن باید احتیاط‌های لازم رعایت شود و از دستگاه‌های تهویه مناسب استفاده شود.

خلاصه:

زایلن یک ترکیب هیدروکربنی آروماتیک با ویژگی‌های خاص خود است که در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارد. این ماده به دلیل خاصیت حل‌کنندگی بالا، نقش مهمی در فرآیندهای شیمیایی و تولید مواد مختلف ایفا می‌کند. با این حال، به‌دلیل خطرات سلامتی، استفاده از آن نیازمند دقت و رعایت اصول ایمنی است.

“شرکت مهندسین مشاور، عرضه‌کننده زایلن و انواع حلال‌های شیمیایی با کیفیت بالا و قیمت رقابتی، مناسب برای صنایع مختلف با خدمات مشاوره تخصصی.”

تامین و فروش زایلن توسط شرکت مهندسین مشاور

“شرکت مهندسین مشاور با سال‌ها تجربه در ارائه خدمات تخصصی، مفتخر است که زایلن و انواع حلال‌های شیمیایی را با بالاترین کیفیت و استانداردهای بین‌المللی به صنایع مختلف عرضه می‌کند. ما با تامین محصولات با قیمت رقابتی و مشاوره فنی دقیق، نیازهای ویژه هر صنعت را برآورده می‌سازیم. با تکیه بر دانش و تخصص کارشناسان خود، تضمین می‌کنیم که محصولات ما بهترین عملکرد را در فرآیندهای شما داشته باشند. از همکاری با ما بهره‌مند شوید و بهترین خدمات شیمیایی را دریافت کنید.”

(برای مشاهده صفحه تولوئن اینجا کلیک کنید)

زایلن چیست و چرا در صنعت اهمیت دارد؟

زایلن (Xylene) یک ترکیب آلی از گروه هیدروکربن‌های آروماتیک است که به‌طور طبیعی در نفت خام و گاز طبیعی وجود دارد. این ماده شیمیایی در صنایع مختلف به‌ویژه به‌عنوان حلال و ماده اولیه در تولید محصولات شیمیایی و پلاستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. زایلن به‌طور عمده شامل سه ایزومر است: اورتو-زایلن (o-xylene)، متا-زایلن (m-xylene) و پارا-زایلن (p-xylene)، که هریک ویژگی‌های خاص خود را دارند.

اهمیت زایلن در صنعت:

حلال قوی در فرآیندهای شیمیایی:
زایلن به‌عنوان یک حلال پرکاربرد در صنایع مختلف شناخته می‌شود. از آن در تولید رنگ‌ها، پوشش‌ها، لاک‌ها، چسب‌ها و رزین‌ها استفاده می‌شود. توانایی حل کردن بسیاری از ترکیبات آلی موجب می‌شود که زایلن در صنعت تولید محصولات شیمیایی و آرایشی بسیار اهمیت داشته باشد.
تولید پارازایلن و ترفتالات پلی‌اتیلن (PET):
یکی از مهم‌ترین کاربردهای زایلن در صنعت تولید پارازایلن است که در ساخت ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) کاربرد دارد. PET در تولید بطری‌های پلاستیکی، بسته‌بندی‌ها و الیاف مصنوعی به کار می‌رود. تولید PET بدون استفاده از زایلن امکان‌پذیر نیست و این ماده در صنعت پلاستیک‌سازی نقش بسیار حیاتی دارد.
صنعت نفت و گاز:
زایلن در فرآیندهای پالایش نفت و گاز طبیعی به‌عنوان یک جزء مهم در تصفیه و تفکیک مواد نفتی استفاده می‌شود. علاوه بر این، در تولید سوخت‌ها و محصولات نفتی دیگر نیز به کار می‌رود.
تولید مواد شیمیایی دیگر:
زایلن در صنعت شیمیایی برای تولید مواد مختلف مانند بنزن، تولوئن، ایزوپروپیل‌بنزن و دیگر ترکیبات آروماتیک کاربرد دارد که در صنایع مختلف مانند داروسازی، تولید مواد پلاستیکی و لوازم آرایشی مصرف می‌شود.
صنایع دارویی:
زایلن به‌عنوان حلال در تولید داروها و مواد شیمیایی آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این حلال در فرمولاسیون داروهایی که نیاز به حلال‌های خاص دارند، به‌کار می‌رود.
کاربرد در صنایع چوب و رنگ‌آمیزی:
در صنعت رنگ‌آمیزی و چوب‌کاری، زایلن به‌عنوان حلالی برای رنگ‌ها، رزین‌ها و لاک‌ها استفاده می‌شود تا فرآیند خشک شدن و کاربرد آن‌ها بهینه شود.

چرا زایلن اهمیت دارد؟

کاربردهای وسیع: به‌دلیل خاصیت حلالیت بالا، زایلن در بسیاری از صنایع کاربرد دارد، از جمله رنگ‌سازی، پلاستیک‌سازی، و تولید مواد شیمیایی.
تولید محصولات ضروری: زایلن به‌ویژه برای تولید پارازایلن که ماده اولیه PET است، اهمیت ویژه‌ای دارد. این ماده در بسیاری از صنایع بسته‌بندی، نساجی و پلاستیک‌سازی کاربرد دارد.
زیان‌آوری و خطرات ایمنی: با توجه به سمی بودن زایلن، استفاده از آن در صنایع نیازمند رعایت دقیق اصول ایمنی است. در صورت رعایت نشدن نکات ایمنی، می‌تواند آسیب‌های جدی به سلامتی وارد کند.

در نهایت، زایلن به‌عنوان یک ترکیب شیمیایی با کاربردهای فراوان در صنعت، یکی از مواد مهم و غیرقابل جایگزین در بسیاری از فرآیندهای صنعتی محسوب می‌شود.

زایلن: خواص، کاربردها و ویژگی‌های آن

زایلن (Xylene) یکی از ترکیبات هیدروکربنی آروماتیک است که در صنعت شیمیایی و بسیاری از صنایع دیگر کاربرد فراوانی دارد. این ماده به‌طور طبیعی در نفت خام و گاز طبیعی یافت می‌شود و در فرآیند تقطیر نفت به‌دست می‌آید. زایلن در سه ایزومر مختلف موجود است که عبارتند از اورتو-زایلن (o-xylene)، متا-زایلن (m-xylene) و پارا-زایلن (p-xylene). هر یک از این ایزومرها ویژگی‌های خاص خود را دارند، اما ویژگی‌های عمومی و کاربردهای اصلی آن‌ها مشابه است.

خواص شیمیایی و فیزیکی زایلن:

ترکیب شیمیایی:
زایلن ترکیبی است که از دو گروه متیل (-CH₃) به‌طور متصل به حلقه بنزن تشکیل شده است. ترکیب شیمیایی آن به‌صورت C₆H₄(CH₃)₂ است.
حالت فیزیکی:
- زایلن مایع بی‌رنگ است که بویی مشابه بنزین دارد.
- این ترکیب در دمای اتاق مایع بوده و نقطه ذوب آن حدود -۴۷ درجه سانتی‌گراد است.
- نقطه جوش زایلن بین ۱۳۴ تا ۱۴۰ درجه سانتی‌گراد متغیر است.
حل‌شدن:
زایلن در حلال‌های آلی مانند استون، اتر و کلروفرم حل می‌شود، اما در آب حل‌پذیر نیست.
خاصیت حلالیت:
زایلن یک حلال قدرتمند است که قادر است بسیاری از ترکیبات آلی را حل کند، به همین دلیل در صنایع مختلف به‌ویژه در تولید رنگ‌ها و پوشش‌ها کاربرد دارد.
سازگاری با دیگر مواد:
- زایلن به‌راحتی با بنزین و تولوئن مخلوط می‌شود.
- برای بسیاری از ترکیبات آروماتیک به‌عنوان یک ماده رقیق‌کننده و حل‌کننده کاربرد دارد.

ایزومرهای زایلن:

اورْتو-زایلن (o-Xylene):
در این ایزومر، دو گروه متیل در موقعیت‌های مجاور (C1 و C2) به حلقه بنزن متصل هستند.
متا-زایلن (m-Xylene):
در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۳ روی حلقه بنزن قرار دارند.
پارا-زایلن (p-Xylene):
در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۴ روی حلقه بنزن قرار دارند.

کاربردهای زایلن:

حلال در صنعت رنگ‌سازی و پوشش‌ها:
زایلن به‌عنوان حلال در تولید رنگ‌ها، پوشش‌ها، لاک‌ها و چسب‌ها استفاده می‌شود. این ماده به دلیل قدرت حل‌کنندگی بالا برای بسیاری از ترکیبات آلی مناسب است.
تولید پارازایلن و ترفتالات پلی‌اتیلن (PET):
پارازایلن، که یکی از ایزومرهای زایلن است، به‌طور عمده در تولید ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) به‌کار می‌رود. PET در صنعت بسته‌بندی (بطری‌های پلاستیکی)، نساجی و الیاف مصنوعی کاربرد دارد.
صنعت نفت و گاز:
زایلن در فرآیندهای پالایش نفت و گاز، به‌ویژه در تصفیه و تفکیک ترکیبات مختلف نفتی به‌کار می‌رود. همچنین در تولید سوخت‌ها و به‌عنوان افزودنی در برخی از سوخت‌ها کاربرد دارد.
تولید مواد شیمیایی دیگر:
زایلن در تولید برخی ترکیبات شیمیایی مانند بنزن، تولوئن و ایزوپروپیل‌بنزن استفاده می‌شود. این مواد در صنایع مختلف مانند داروسازی، مواد آرایشی و پلاستیک‌سازی کاربرد دارند.
صنایع دارویی:
زایلن به‌عنوان یک حلال در فرمولاسیون داروها و مواد شیمیایی آزمایشگاهی به‌کار می‌رود. همچنین در برخی از آزمایشات شیمیایی به‌عنوان حلال از آن استفاده می‌شود.
صنعت چوب و رنگ‌آمیزی:
زایلن به‌عنوان حلال برای رنگ‌ها و پوشش‌های چوبی استفاده می‌شود و باعث می‌شود رنگ‌ها و لاک‌ها سریع‌تر خشک شوند.

ویژگی‌های ایمنی و خطرات:

سمیت و خطرات سلامتی:
- استنشاق بخارات زایلن می‌تواند منجر به تحریک دستگاه تنفسی، سرگیجه، سردرد و حالت تهوع شود.
- تماس با پوست ممکن است باعث تحریک آن گردد.
- در صورت استنشاق مقادیر بالا، ممکن است اثرات منفی بر سیستم عصبی وارد کند.
احتیاط در استفاده:
- هنگام استفاده از زایلن، باید از تهویه مناسب استفاده کرده و از تماس مستقیم با پوست و استنشاق بخارات آن خودداری شود.
- استفاده از دستکش، عینک محافظ و ماسک‌های تنفسی ضروری است.

نتیجه‌گیری:

زایلن یکی از ترکیبات آروماتیک مهم است که در صنایع شیمیایی و دیگر صنایع کاربرد گسترده‌ای دارد. این ماده به‌ویژه در تولید رنگ‌ها، رزین‌ها، مواد شیمیایی، پلاستیک‌ها و دیگر محصولات ضروری است. به‌دلیل خواص حل‌کنندگی و ویژگی‌های خاص خود، زایلن در بسیاری از فرآیندهای صنعتی استفاده می‌شود، اما به دلیل سمی بودن و خطرات سلامتی، استفاده از آن نیازمند رعایت اصول ایمنی دقیق است.

مشخصات فیزیکی و شیمیایی زایلن: همه‌چیز درباره این ترکیب شیمیایی

زایلن (Xylene) یک ترکیب هیدروکربنی آروماتیک است که در صنعت شیمیایی و بسیاری از صنایع دیگر کاربردهای گسترده‌ای دارد. این ترکیب معمولاً به‌صورت مایع بی‌رنگ با بوی تند و مشابه بنزین وجود دارد و در سه ایزومر مختلف موجود است: اورتو-زایلن (o-xylene)، متا-زایلن (m-xylene) و پارا-زایلن (p-xylene). در اینجا به بررسی مشخصات فیزیکی و شیمیایی این ترکیب می‌پردازیم.

۱٫ ترکیب شیمیایی و ساختار مولکولی

فرمول مولکولی: C₆H₄(CH₃)₂
زایلن از دو گروه متیل (-CH₃) که به حلقه بنزنی متصل هستند، تشکیل شده است.
ایزومرهای زایلن تفاوت‌هایی در موقعیت گروه‌های متیل دارند:
- اورتو-زایلن (o-Xylene): گروه‌های متیل در موقعیت‌های مجاور (C1 و C2) به حلقه بنزن قرار دارند.
- متا-زایلن (m-Xylene): گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۳ روی حلقه بنزن قرار دارند.
- پارا-زایلن (p-Xylene): گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۴ روی حلقه بنزن قرار دارند.

۲٫ ویژگی‌های فیزیکی زایلن

حالت فیزیکی: زایلن در دمای اتاق به‌صورت مایع بی‌رنگ و با بوی خاص است.
نقطه ذوب: حدود -۴۷ درجه سانتی‌گراد
نقطه جوش: بین ۱۳۴ تا ۱۴۰ درجه سانتی‌گراد
چگالی: حدود ۰.۸۶ تا ۰.۸۹ گرم بر سانتی‌متر مکعب در ۲۵ درجه سانتی‌گراد
حلالیت در آب: زایلن به‌طور کامل در آب حل نمی‌شود، اما در حلال‌های آلی مانند استون، اتر، کلروفرم و دیگر ترکیبات آلی حل می‌شود.
ویسکوزیته: حدود ۰.۷۶ میلی‌پاسکال ثانیه در ۲۵ درجه سانتی‌گراد
رنگ: بی‌رنگ
بو: بویی مشابه به بنزین دارد که معمولاً تند و مشخص است.

۳٫ ویژگی‌های شیمیایی زایلن

ساختار شیمیایی: زایلن ترکیبی است که از حلقه بنزنی با دو گروه متیل (-CH₃) تشکیل شده است. این ترکیب جزو هیدروکربن‌های آروماتیک است.
مقاومت در برابر اکسیداسیون: زایلن نسبت به اکسیداسیون مقاوم است، اما در شرایط خاص می‌تواند تحت تأثیر قرار گیرد.
واکنش‌های شیمیایی: زایلن ممکن است تحت واکنش‌های آلکیل‌دهی، هالوکسیلاسیون و نیتراسیون قرار گیرد.
خصوصیات الکترونیکی: حلقه بنزنی در زایلن الکترون‌های جفت‌شده دارد که آن را قادر می‌سازد تا در واکنش‌های شیمیایی مختلف مشارکت کند.

۴٫ ایزومرها و خواص آنها

زایلن در سه ایزومر موجود است که تفاوت اصلی آن‌ها در موقعیت گروه‌های متیل بر روی حلقه بنزن است. این ایزومرها خواص شیمیایی مشابهی دارند اما در برخی کاربردها تفاوت‌های جزئی دارند:

اورتو-زایلن (o-Xylene):
- در این ایزومر، دو گروه متیل در موقعیت‌های مجاور به حلقه بنزن قرار دارند.
- معمولاً در تولید مواد شیمیایی و محصولات آرایشی کاربرد دارد.
متا-زایلن (m-Xylene):
- در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۳ بر روی حلقه بنزن قرار دارند.
- این ایزومر معمولاً در تولید مواد اولیه شیمیایی به‌ویژه در تولید پارازایلن استفاده می‌شود.
پارا-زایلن (p-Xylene):
- در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۴ بر روی حلقه بنزن قرار دارند.
- پارازایلن از مهم‌ترین ایزومرها است که در تولید ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) و مواد پلاستیکی به کار می‌رود.

۵٫ کاربردهای صنعتی زایلن

زایلن به‌ویژه در صنایع شیمیایی، پلاستیک، رنگ‌سازی و داروسازی کاربرد دارد. برخی از کاربردهای مهم آن عبارتند از:

حلال‌ها: زایلن به‌عنوان حلال برای بسیاری از ترکیبات آلی مانند رنگ‌ها، رزین‌ها، لاک‌ها، و چسب‌ها استفاده می‌شود.
تولید پارازایلن: پارازایلن از ایزومرهای زایلن به‌ویژه para-xylene استخراج می‌شود که در تولید ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) برای بطری‌ها، بسته‌بندی‌ها و الیاف مصنوعی استفاده می‌شود.
صنایع نفت و گاز: زایلن به‌عنوان یک جزء مهم در فرآیند پالایش نفت و گاز استفاده می‌شود.
تولید مواد شیمیایی دیگر: برای تولید مواد شیمیایی مانند بنزن، تولوئن و ایزوپروپیل‌بنزن نیز از زایلن استفاده می‌شود.

۶٫ خطرات و نکات ایمنی

سمیت: استنشاق بخارات زایلن می‌تواند باعث تحریک سیستم تنفسی، سرگیجه، سردرد و حالت تهوع شود. در مقادیر زیاد، می‌تواند اثرات جدی‌تری بر سیستم عصبی وارد کند.
تحریک پوست: تماس با زایلن ممکن است موجب تحریک پوست شود.
احتیاط: هنگام کار با زایلن باید از تهویه مناسب، دستکش، عینک محافظ و ماسک‌های تنفسی استفاده شود. همچنین باید از تماس مستقیم با پوست و استنشاق بخارات آن خودداری شود.

نتیجه‌گیری

زایلن یک ترکیب شیمیایی مهم در صنعت است که خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به‌فردی دارد. این ترکیب به‌ویژه در صنایع رنگ‌سازی، تولید پلاستیک و مواد شیمیایی کاربرد دارد. با این حال، به‌دلیل سمی بودن و خطرات سلامتی آن، استفاده از زایلن نیازمند رعایت دقیق اصول ایمنی است.

فرمول شیمیایی زایلن: انواع ایزومرها و ترکیبات

زایلن (Xylene) یک ترکیب هیدروکربنی آروماتیک است که به‌طور عمده از دو گروه متیل (-CH₃) به‌طور متصل به یک حلقه بنزنی تشکیل شده است. به‌طور کلی، فرمول شیمیایی زایلن به صورت C₆H₄(CH₃)₂ است. این ترکیب دارای سه ایزومر اصلی است که تفاوت آن‌ها در موقعیت گروه‌های متیل بر روی حلقه بنزنی است. این ایزومرها عبارتند از:

۱٫ اورتو-زایلن (o-Xylene):

فرمول شیمیایی: C₆H₄(CH₃)₂
ساختار: در این ایزومر، دو گروه متیل در موقعیت‌های مجاور (C1 و C2) به حلقه بنزنی متصل هستند.
ویژگی‌ها: این ایزومر در بسیاری از صنایع شیمیایی و به‌ویژه در تولید مواد آرایشی و شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۲٫ متا-زایلن (m-Xylene):

فرمول شیمیایی: C₆H₄(CH₃)₂
ساختار: در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۳ روی حلقه بنزنی قرار دارند.
ویژگی‌ها: این ایزومر در تولید پارازایلن و در برخی فرایندهای شیمیایی به‌ویژه در صنعت پلاستیک و تولید مواد اولیه شیمیایی کاربرد دارد.

۳٫ پارا-زایلن (p-Xylene):

فرمول شیمیایی: C₆H₄(CH₃)₂
ساختار: در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۴ روی حلقه بنزنی قرار دارند.
ویژگی‌ها: پارازایلن از مهم‌ترین ایزومرها است که در تولید ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) برای استفاده در صنایع بسته‌بندی، الیاف مصنوعی، و بطری‌های پلاستیکی کاربرد فراوانی دارد.

فرمول شیمیایی عمومی زایلن

زایلن به‌طور کلی یک ترکیب با فرمول شیمیایی C₆H₄(CH₃)₂ است. این فرمول به‌طور مشترک برای تمامی ایزومرهای زایلن صدق می‌کند، اما تفاوت‌های ساختاری در موقعیت گروه‌های متیل در حلقه بنزن باعث ایجاد سه ایزومر مختلف می‌شود.

ترکیبات مرتبط و فرآورده‌های جانبی

پارازایلن (p-Xylene): پارازایلن مهم‌ترین ایزومر زایلن است که در تولید ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) به کار می‌رود. این ماده در بسته‌بندی، تولید الیاف مصنوعی، و بطری‌های پلاستیکی استفاده می‌شود.
تولوئن (Toluene): یکی دیگر از ترکیبات مشابه است که در تولید حلال‌ها، مواد آرایشی، و رزین‌ها کاربرد دارد.
بنزن (Benzene): از ترکیبات مشابه است که در صنایع مختلف شیمیایی به‌عنوان یک ماده پایه برای تولید دیگر مواد شیمیایی استفاده می‌شود.

نتیجه‌گیری

فرمول شیمیایی زایلن C₆H₄(CH₃)₂ است و این ترکیب از سه ایزومر اصلی به نام‌های اورتو-زایلن، متا-زایلن و پارا-زایلن تشکیل شده است که تفاوت‌های ساختاری آن‌ها در موقعیت گروه‌های متیل بر روی حلقه بنزنی است. این ترکیب در صنایع مختلف به‌ویژه در تولید مواد شیمیایی، پلاستیک و رنگ‌سازی کاربردهای گسترده‌ای دارد.

زایلن چیست؟ بررسی فرمول و ساختار شیمیایی آن

زایلن (Xylene) یکی از ترکیبات آلی از گروه هیدروکربن‌های آروماتیک است که در صنعت شیمیایی کاربردهای گسترده‌ای دارد. این ترکیب در واقع یک هیدروکربن آروماتیک است که از ترکیب دو گروه متیل (-CH₃) به‌طور متصل به یک حلقه بنزنی تشکیل شده است. زایلن به‌طور عمده در سه ایزومر موجود است که تفاوت‌های آن‌ها در موقعیت قرارگیری گروه‌های متیل روی حلقه بنزنی است.

فرمول شیمیایی زایلن

فرمول شیمیایی کلی زایلن به صورت C₆H₄(CH₃)₂ است که به‌طور دقیق‌تر، این فرمول برای تمام ایزومرهای زایلن صدق می‌کند. در این ترکیب:

C₆ به شش اتم کربن در حلقه بنزنی اشاره دارد.
H₄ نشان‌دهنده چهار اتم هیدروژن است که به اتم‌های کربن حلقه بنزنی متصل هستند.
(CH₃)₂ به دو گروه متیل (-CH₃) اشاره دارد که به دو اتم کربن از حلقه بنزنی متصل هستند.

این فرمول برای سه ایزومر زایلن یکسان است، اما موقعیت گروه‌های متیل در حلقه بنزنی متفاوت است.

ایزومرهای زایلن

زایلن در سه ایزومر مختلف وجود دارد که بر اساس موقعیت گروه‌های متیل در حلقه بنزنی به شرح زیر هستند:

اورتو-زایلن (o-Xylene):
- در این ایزومر، دو گروه متیل در موقعیت‌های مجاور (C1 و C2) به حلقه بنزنی متصل هستند.
- فرمول شیمیایی: C₆H₄(CH₃)₂
- کاربردها: در تولید مواد شیمیایی مختلف و مواد آرایشی.
متا-زایلن (m-Xylene):
- در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۳ روی حلقه بنزنی قرار دارند.
- فرمول شیمیایی: C₆H₄(CH₃)₂
- کاربردها: در تولید پارازایلن، برخی مواد شیمیایی اولیه، و فرآیندهای صنعتی مختلف.
پارا-زایلن (p-Xylene):
- در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۴ روی حلقه بنزنی قرار دارند.
- فرمول شیمیایی: C₆H₄(CH₃)₂
- کاربردها: پارازایلن در تولید ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) کاربرد دارد که در تولید پلاستیک‌ها، بطری‌ها و بسته‌بندی‌ها استفاده می‌شود.

ساختار شیمیایی زایلن

زایلن ساختار شیمیایی مشخصی دارد که از یک حلقه بنزنی (C₆H₆) تشکیل شده است. حلقه بنزنی شامل شش اتم کربن است که به‌طور متناوب به یکدیگر متصل شده‌اند و هر کربن به یک اتم هیدروژن متصل است. دو گروه متیل (-CH₃) به این حلقه بنزنی متصل شده‌اند.

در هر ایزومر از زایلن، دو گروه متیل به‌طور متفاوتی به اتم‌های کربن مختلف در حلقه بنزنی متصل هستند:

در اورتو-زایلن، دو گروه متیل به اتم‌های کربن مجاور (C1 و C2) متصل هستند.
در متا-زایلن، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۳ روی حلقه بنزنی قرار دارند.
در پارا-زایلن، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۴ قرار دارند.

خواص فیزیکی و شیمیایی

حالت فیزیکی: زایلن مایع بی‌رنگ است که بویی مشابه به بنزین دارد.
نقطه ذوب: حدود -۴۷ درجه سانتی‌گراد.
نقطه جوش: بین ۱۳۴ تا ۱۴۰ درجه سانتی‌گراد متغیر است.
حلالیت: زایلن در آب حل نمی‌شود، اما در حلال‌های آلی مانند استون و اتر به خوبی حل می‌شود.
چگالی: چگالی آن حدود ۰.۸۶ تا ۰.۸۹ گرم بر سانتی‌متر مکعب است.

نتیجه‌گیری

زایلن یک ترکیب هیدروکربنی آروماتیک با فرمول شیمیایی C₆H₄(CH₃)₂ است که در سه ایزومر اورتو، متا و پارا یافت می‌شود. این ترکیب در بسیاری از صنایع شیمیایی به‌عنوان حلال، ماده اولیه برای تولید پلاستیک‌ها، و در تولید پارازایلن برای ساخت ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) استفاده می‌شود. تفاوت‌های ساختاری این ایزومرها در موقعیت گروه‌های متیل بر روی حلقه بنزنی است که کاربردهای مختلف آن‌ها را تعیین می‌کند.

چگالی زایلن: بررسی دانسیته این ترکیب شیمیایی

چگالی (Density) یک ویژگی فیزیکی است که نشان‌دهنده میزان جرم یک ماده در واحد حجم است. چگالی زایلن به‌طور مستقیم به نوع ایزومر آن بستگی دارد، اما به‌طور کلی می‌توان گفت که چگالی زایلن در حدود ۰.۸۶ تا ۰.۸۹ گرم بر سانتی‌متر مکعب است.

چگالی زایلن بر اساس ایزومرها:

اورتو-زایلن (o-Xylene):
- چگالی: حدود ۰.۸۷ گرم بر سانتی‌متر مکعب در دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد.
متا-زایلن (m-Xylene):
- چگالی: حدود ۰.۸۶ گرم بر سانتی‌متر مکعب در دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد.
پارا-زایلن (p-Xylene):
- چگالی: حدود ۰.۸۸ گرم بر سانتی‌متر مکعب در دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد.

عواملی که بر چگالی زایلن تأثیر می‌گذارند:

چگالی زایلن ممکن است با تغییر دما و فشار کمی تغییر کند. به‌طور کلی، با افزایش دما، چگالی مایعات کاهش می‌یابد زیرا مولکول‌ها از هم دورتر می‌شوند.

کاربردهای چگالی زایلن:

چگالی زایلن در صنایع مختلف به‌ویژه در تعیین ترکیب و غلظت محلول‌ها، و نیز در محاسبات مربوط به فرآیندهای انتقال جرم و طراحی تجهیزات صنعتی کاربرد دارد. همچنین، از چگالی زایلن در فرآیندهای پالایش و ترکیب آن با سایر مواد شیمیایی به‌عنوان یک معیار برای کنترل کیفیت و خلوص استفاده می‌شود.

نتیجه‌گیری

چگالی زایلن در حدود ۰.۸۶ تا ۰.۸۹ گرم بر سانتی‌متر مکعب است و ممکن است بسته به نوع ایزومر و شرایط محیطی کمی متفاوت باشد. این خاصیت فیزیکی در کاربردهای مختلف صنعتی و شیمیایی بسیار مهم است.

تاریخچه شیمیایی زایلن: چگونه این ترکیب شناخته شد؟

زایلن یکی از ترکیبات آروماتیک است که به‌عنوان یک هیدروکربن آروماتیک با دو گروه متیل (-CH₃) به حلقه بنزنی شناخته می‌شود. این ترکیب در قرن نوزدهم به‌طور رسمی شناخته شد و از آن زمان به‌طور گسترده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. در اینجا به تاریخچه شیمیایی زایلن و چگونگی شناخته شدن آن پرداخته می‌شود.

۱. کشف بنزن و پیشینه زایلن

قبل از کشف زایلن، حلقه بنزنی (C₆H₆) به‌عنوان یکی از هیدروکربن‌های مهم آروماتیک شناخته شده بود. در اواخر قرن هجدهم، مایکل فارادی و دیگر شیمیدانان شروع به تحقیق در مورد ترکیبات آروماتیک کردند. بنزن اولین بار در سال ۱۸۲۵ توسط مایکل فارادی به‌طور علمی ایزوله شد. پس از آن، دیگر ترکیبات آروماتیک از جمله زایلن، که یکی از مشتقات مهم بنزن است، شناسایی شدند.

۲. کشف زایلن و توسعه شیمیایی آن

زایلن به‌طور رسمی در اوایل قرن نوزدهم شناخته شد. در سال ۱۸۵۰، شیمیدانان فرانسوی اگنیس بارون (Agnès Barron) و مارسلین باتیستا (Marceline Baptiste) از زایلن در فرآیندهای شیمیایی و صنعت بهره‌برداری کردند. زایلن در ابتدا به‌عنوان یکی از مشتقات بنزن شناسایی شد و به دلیل وجود گروه‌های متیل در ساختار آن، ویژگی‌های شیمیایی خاصی را از خود نشان داد.

این ترکیب ابتدا از منابع طبیعی استخراج می‌شد، به‌ویژه از تقطیر نفت خام. با گسترش صنایع شیمیایی، استخراج و تولید زایلن به‌طور عمده در فرایندهای پالایش نفت و گاز افزایش یافت. در آن زمان، ایزومرهای مختلف زایلن شناسایی شدند که هر یک ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی خاص خود را داشتند.

۳. توسعه تولید صنعتی زایلن

در اواسط قرن بیستم، با توسعه فرآیندهای پالایش نفت و گاز، تولید زایلن به‌صورت صنعتی افزایش یافت. این ماده به‌ویژه در صنایع شیمیایی، رنگ‌سازی و تولید پلاستیک‌ها (خصوصاً ترفتالات پلی‌اتیلن یا PET) به کار گرفته شد. در این دوره، تحقیقات بیشتری در مورد ایزومرهای مختلف زایلن و کاربردهای آن‌ها صورت گرفت.

یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌ها در این دوران، شناسایی و استفاده از پارازایلن (p-Xylene) بود که ماده اولیه در تولید PET است و به‌طور گسترده در تولید بطری‌های پلاستیکی و الیاف مصنوعی استفاده می‌شود.

۴. زایلن در عصر مدرن

در دهه‌های اخیر، زایلن همچنان به‌عنوان یکی از مواد اولیه مهم در صنایع شیمیایی، پلاستیک‌سازی و تولید حلال‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توسعه فرآیندهای پالایش و تولید مواد شیمیایی، استفاده از زایلن به‌طور چشمگیری در تولید مواد شیمیایی دیگر همچون بنزن، تولوئن و ایزوپروپیل‌بنزن نیز افزایش یافته است.

امروزه زایلن در صنایع مختلف به‌ویژه در تولید رنگ‌ها، پوشش‌ها، رزین‌ها، و پلاستیک‌ها کاربرد دارد. علاوه بر این، پژوهش‌ها در زمینه روش‌های بهینه‌سازی تولید زایلن و تأثیرات آن بر محیط زیست ادامه دارد.

نتیجه‌گیری

زایلن به‌عنوان یکی از ترکیبات کلیدی در صنعت شیمیایی، پس از کشف بنزن و در خلال قرن نوزدهم شناسایی و تولید شد. این ترکیب، با ایزومرهای مختلف و ویژگی‌های شیمیایی خاص خود، به سرعت در فرآیندهای صنعتی و شیمیایی وارد شد و امروز نیز به‌عنوان یک ماده اساسی در تولید پلاستیک‌ها، رنگ‌ها و حلال‌ها در سطح جهانی استفاده می‌شود. تاریخچه شیمیایی زایلن نشان‌دهنده روند طولانی توسعه این ترکیب از کشف آن تا تبدیل شدن به یک جزء مهم در صنعت مدرن است.

زایلن: دیگر نام‌ها و ایزومرهای آن در صنعت شیمی

زایلن (Xylene) یک ترکیب شیمیایی آروماتیک است که در صنایع مختلف کاربردهای گسترده‌ای دارد. این ترکیب به‌طور خاص در فرآیندهای شیمیایی، تولید پلاستیک‌ها، رنگ‌ها، رزین‌ها و حلال‌ها به کار می‌رود. زایلن در واقع یک هیدروکربن آروماتیک است که از دو گروه متیل (-CH₃) به حلقه بنزنی متصل شده است و دارای سه ایزومر مختلف است. در ادامه به بررسی دیگر نام‌ها و ایزومرهای زایلن پرداخته خواهد شد.

دیگر نام‌ها و اصطلاحات برای زایلن:

زایلن ممکن است در صنایع مختلف با اسامی مختلفی شناخته شود. برخی از نام‌های دیگر یا اصطلاحات رایج برای زایلن عبارتند از:

دی‌متیل‌بنزن (Dimethylbenzene): این نام به ساختار شیمیایی زایلن اشاره دارد که از یک حلقه بنزنی و دو گروه متیل (-CH₃) تشکیل شده است.
تری‌فنیل‌میتان (Trifenylium): در برخی موارد، زایلن به‌عنوان مشتق یک حلقه بنزنی با دو گروه متیل نیز در برخی فرایندها یا در شیمی‌آلی به این نام شناخته می‌شود.
متیل بنزن (Methylbenzene): این نام ممکن است برای اشاره به هیدروکربن‌های آروماتیک مشابه استفاده شود، اگرچه بیشتر به تولوئن (تک‌متیل‌بنزن) اطلاق می‌شود.
زایلن تجاری: این اصطلاح به مخلوطی از ایزومرهای مختلف زایلن در صنعت اشاره دارد که ممکن است از ترکیب سه ایزومر مختلف به دست آید و در کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.

ایزومرهای زایلن

زایلن دارای سه ایزومر اصلی است که تفاوت آن‌ها در موقعیت گروه‌های متیل بر روی حلقه بنزنی است. این ایزومرها عبارتند از:

اورتو-زایلن (o-Xylene):
- ساختار: در این ایزومر، دو گروه متیل در موقعیت‌های مجاور (C1 و C2) به حلقه بنزنی متصل هستند.
- ویژگی‌ها: این ایزومر در بسیاری از صنایع شیمیایی و در تولید مواد آرایشی و شیمیایی کاربرد دارد.
- کاربردها: استفاده در تولید مواد شیمیایی، افزودنی‌ها، و برخی از ترکیبات آرایشی و دارویی.
متا-زایلن (m-Xylene):
- ساختار: در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۳ روی حلقه بنزنی قرار دارند.
- ویژگی‌ها: این ایزومر در تولید پارازایلن و برخی مواد شیمیایی اولیه به‌ویژه در صنعت پلاستیک کاربرد دارد.
- کاربردها: استفاده در تولید پارازایلن (برای تولید PET)، حلال‌ها و در تولید برخی مواد شیمیایی دیگر.
پارا-زایلن (p-Xylene):
- ساختار: در این ایزومر، گروه‌های متیل در موقعیت‌های ۱،۴ روی حلقه بنزنی قرار دارند.
- ویژگی‌ها: پارازایلن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ایزومرهای زایلن شناخته می‌شود و در تولید ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) به‌کار می‌رود.
- کاربردها: این ایزومر در تولید مواد پلاستیکی مانند بطری‌ها، بسته‌بندی‌ها، الیاف مصنوعی و سایر محصولات پلاستیکی استفاده می‌شود.

ویژگی‌های ایزومرهای زایلن:

اورتو-زایلن (o-Xylene):
- ویژگی‌ها: این ایزومر بویی تند و قوی دارد و معمولاً در ترکیب با دیگر مواد شیمیایی به‌ویژه در تولید رنگ‌ها و رزین‌ها به‌کار می‌رود.
- کاربرد: در ساخت ترکیبات شیمیایی مختلف و همچنین در برخی فرایندهای صنعتی.
متا-زایلن (m-Xylene):
- ویژگی‌ها: متا-زایلن معمولاً در تولید پارازایلن استفاده می‌شود که در تولید پلاستیک‌ها و مواد مصنوعی کاربرد دارد.
- کاربرد: علاوه بر استفاده در پارازایلن، این ایزومر در برخی فرایندهای شیمیایی و به‌عنوان حلال در محصولات مختلف شیمیایی استفاده می‌شود.
پارا-زایلن (p-Xylene):
- ویژگی‌ها: پارا-زایلن در صنایع پلاستیک‌سازی و تولید PET کاربرد فراوانی دارد. این ایزومر نسبت به دو ایزومر دیگر به‌طور گسترده‌تری در تولید پلاستیک‌ها استفاده می‌شود.
- کاربرد: تولید بطری‌های پلاستیکی، بسته‌بندی‌ها و الیاف مصنوعی از جمله کاربردهای رایج آن است.

نتیجه‌گیری

زایلن یکی از ترکیبات شیمیایی مهم است که در سه ایزومر اصلی به نام‌های اورتو-زایلن، متا-زایلن و پارا-زایلن وجود دارد. هر یک از این ایزومرها دارای ویژگی‌های شیمیایی خاص خود هستند که باعث می‌شود در صنایع مختلف به‌ویژه در تولید مواد شیمیایی، پلاستیک‌ها، رنگ‌ها و حلال‌ها کاربردهای متفاوتی داشته باشند. همچنین، زایلن به نام‌های مختلفی نیز در صنعت شناخته می‌شود که بسته به نوع کاربرد و ترکیب آن در فرآیندهای صنعتی می‌تواند متفاوت باشد.

فرایند تولید زایلن: روش‌ها و تکنیک‌های صنعتی

زایلن یکی از ترکیبات شیمیایی مهم است که در صنایع مختلف از جمله تولید رنگ‌ها، پلاستیک‌ها، حلال‌ها و مواد شیمیایی استفاده می‌شود. این ترکیب به‌طور عمده از فرآیندهای شیمیایی مختلفی تولید می‌شود که در اینجا به بررسی روش‌ها و تکنیک‌های صنعتی تولید زایلن پرداخته می‌شود.

۱. فرآیند تقطیر نفت خام (پالایش نفت)

زایلن به‌طور طبیعی در نفت خام و گاز طبیعی یافت می‌شود. در فرآیند پالایش نفت، زایلن به‌عنوان یکی از محصولات جانبی به دست می‌آید. این فرآیند شامل مراحل زیر است:

فرآیند تقطیر: نفت خام تحت تقطیر در برج‌های تقطیر قرار می‌گیرد تا مواد مختلفی مانند بنزین، گازوئیل، نفت سفید و سایر ترکیبات نفتی جدا شوند.
جداسازی هیدروکربن‌ها: زایلن به‌عنوان بخشی از جریان نفتا (Naphtha) در فرآیندهای پالایش نفت ظاهر می‌شود.
تقسیم و جدا سازی ایزومرها: زایلن به‌طور عمده از ترکیب ایزومرهای مختلف آروماتیک حاصل می‌شود که این ایزومرها در فرآیندهای پالایش نفت به‌طور مجزا تفکیک می‌شوند.

۲. فرآیند کاتالیزوری (FCC)

یکی از روش‌های متداول برای تولید زایلن، فرآیند کاتالیزوری است که در آن نفتا و سایر هیدروکربن‌ها در دمای بالا و فشار پایین تحت کاتالیزور قرار می‌گیرند.

کاتالیزور FCC: در این فرآیند، نفتا در حضور کاتالیزورهای خاص مانند سیلیکای-آلومینای (Silica-Alumina) تحت واکنش قرار می‌گیرد.
واکنش آروماتیزاسیون: این واکنش باعث تبدیل هیدروکربن‌های اشباع‌شده (آلکان‌ها) به هیدروکربن‌های آروماتیک، از جمله زایلن، می‌شود.
فرآیند تفکیک: پس از این واکنش، ترکیبات مختلف آروماتیک از هم جدا می‌شوند و زایلن یکی از محصولات اصلی است که به‌طور جداگانه استخراج می‌شود.

۳. فرآیند اصلاح نفتا (Naphtha Reforming)

فرآیند اصلاح نفتا یکی دیگر از روش‌های مهم صنعتی برای تولید زایلن است. این فرآیند شامل تبدیل نفتا به هیدروکربن‌های آروماتیک از جمله بنزین و زایلن است.

واکنش هیدروژن‌دهی: در این روش، نفتا با هیدروژن در حضور کاتالیزورهای خاص (معمولاً پلاتین یا رودیوم) در دما و فشار بالا تحت واکنش قرار می‌گیرد.
آروماتیزاسیون: این فرآیند باعث تبدیل آلکان‌ها (هیدروکربن‌های اشباع) به هیدروکربن‌های آروماتیک می‌شود. بنزین و زایلن به‌عنوان دو محصول اصلی از این فرآیند حاصل می‌شوند.
تقسیم ایزومرها: پس از این فرآیند، ایزومرهای مختلف زایلن از یکدیگر جدا می‌شوند و می‌توانند برای کاربردهای مختلف استفاده شوند.

۴. فرآیند آلکیلاسیون (Alkylation)

در این فرآیند، مولکول‌های هیدروکربنی با یکدیگر واکنش داده و ترکیبات بزرگتری مانند زایلن را تشکیل می‌دهند.

آلکیلاسیون بنزن: در این روش، بنزن با یک ترکیب آلکیلی مانند متانول یا اتیلن در حضور کاتالیزورهای اسیدی واکنش می‌دهد و تولید زایلن می‌کند.
ترکیب با ترکیبات متیل: آلکیلاسیون باعث اضافه شدن گروه متیل (-CH₃) به حلقه بنزنی شده و ترکیب زایلن را تشکیل می‌دهد.

۵. فرآیند پیرولیز (Pyrolysis)

در فرآیند پیرولیز، مواد هیدروکربنی مانند نفتا تحت دماهای بسیار بالا و در غیاب اکسیژن تجزیه می‌شوند. در این فرآیند، زایلن و سایر ترکیبات آروماتیک به‌عنوان محصولات فرعی حاصل می‌شوند.

تجزیه حرارتی: مواد هیدروکربنی در دماهای بسیار بالا تجزیه می‌شوند و زایلن به‌عنوان یکی از محصولات فرعی این واکنش‌ها حاصل می‌شود.
تفکیک و جداسازی: پس از تجزیه، ترکیبات مختلف از یکدیگر جدا می‌شوند و زایلن به‌طور مجزا از دیگر هیدروکربن‌ها استخراج می‌شود.

۶. فرآیندهای صنعتی تولید پارازایلن

یکی از مهم‌ترین کاربردهای زایلن در تولید پارازایلن است که به‌عنوان ماده اولیه در تولید ترفتالات پلی‌اتیلن (PET) استفاده می‌شود.

مقدمه‌ای بر پارازایلن: پارازایلن ایزومر خاص زایلن است که در تولید PET برای بطری‌های پلاستیکی، الیاف مصنوعی و بسته‌بندی‌ها کاربرد دارد.
فرآیندهای شیمیایی ویژه: در برخی از فرآیندها، پارازایلن از ایزومرهای دیگر زایلن (مانند اورتو-زایلن و متا-زایلن) به‌وسیله تکنیک‌های کاتالیزوری ویژه استخراج می‌شود.

نتیجه‌گیری

تولید زایلن در صنعت از طریق روش‌های مختلفی از جمله فرآیندهای تقطیر نفت خام، فرآیند کاتالیزوری (FCC)، اصلاح نفتا، آلکیلاسیون و پیرولیز انجام می‌شود. هر یک از این روش‌ها به‌طور خاص برای تولید انواع مختلف زایلن و بهینه‌سازی کارایی فرآیندها طراحی شده است. زایلن به‌عنوان یک ماده شیمیایی پایه در تولید پلاستیک‌ها، رنگ‌ها، حلال‌ها و دیگر محصولات شیمیایی نقش مهمی ایفا می‌کند.

(برای مشاهده صفحه استون اینجا کلیک کنید)

اطلاعات MSDS زایلن: از خطرات تا نکات ایمنی برای کار با آن

MSDS (Material Safety Data Sheet) یا برگه اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی، یک سند ضروری است که اطلاعات جامعی درباره خطرات و نحوه ایمنی در کار با مواد شیمیایی را فراهم می‌کند. این برگه‌ها شامل مشخصات شیمیایی، ویژگی‌های فیزیکی، خطرات، اقدامات ایمنی و اطلاعات مربوط به حمل و نقل و دفع مواد می‌باشند.

در اینجا، اطلاعات MSDS زایلن (Xylene) را شامل می‌شود که شامل خطرات مختلف و نکات ایمنی مربوط به کار با این ماده شیمیایی است.

۱. مشخصات عمومی زایلن:

نام تجاری: زایلن (Xylene)
فرمول شیمیایی: C₆H₄(CH₃)₂
نوع ماده: مایع بی‌رنگ با بویی تند مشابه بنزین
حالت فیزیکی: مایع
نقطه ذوب: حدود -۴۷ درجه سانتی‌گراد
نقطه جوش: ۱۳۴-۱۴۰ درجه سانتی‌گراد
چگالی: ۰.۸۶-۰.۸۹ گرم بر سانتی‌متر مکعب در ۲۵ درجه سانتی‌گراد
حلالیت: زایلن در آب حل نمی‌شود اما در حلال‌های آلی مانند استون، اتر و کلروفرم حل می‌شود.

۲. خطرات زایلن (Hazard Identification):

زایلن به‌عنوان یک ماده شیمیایی سمی و خطرناک شناخته می‌شود و در صورت عدم رعایت نکات ایمنی، ممکن است آسیب‌های جدی به سلامت انسان و محیط زیست وارد کند. در این بخش به بررسی خطرات مرتبط با زایلن می‌پردازیم:

۲.۱. خطرات بهداشتی:

سمیت حاد (Acute Toxicity):
- استنشاق بخارات زایلن می‌تواند موجب تحریک دستگاه تنفسی، سرگیجه، سردرد، حالت تهوع و بی‌هوشی شود.
- تماس با پوست می‌تواند موجب تحریک، التهاب و در صورتی که مدت‌زمان تماس طولانی باشد، سوختگی شود.
- تماس با چشم باعث تحریک و قرمزی چشم‌ها می‌شود.
سمیت مزمن (Chronic Toxicity):
- تماس طولانی‌مدت با بخارات زایلن می‌تواند به سیستم عصبی مرکزی آسیب برساند و علائمی مانند خستگی، بی‌حالی و سردردهای مزمن ایجاد کند.
- ممکن است باعث آسیب به کبد و کلیه‌ها شود.
سرطان‌زایی: زایلن به‌طور مستقیم به‌عنوان یک ماده سرطان‌زا طبقه‌بندی نمی‌شود، اما به دلیل اثرات سمی آن، تماس طولانی‌مدت با این ماده می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.

۲.۲. خطرات آتش‌سوزی (Flammability):

زایلن ماده‌ای مشتعل است و دارای نقطه اشتعال حدود ۲۸ درجه سانتی‌گراد است.
در تماس با حرارت، جرقه یا شعله، زایلن می‌تواند آتش بگیرد.
بخارات زایلن بسیار قابل اشتعال هستند و می‌توانند باعث انفجار در محیط‌های بسته شوند.

۲.۳. خطرات زیست‌محیطی:

زایلن برای محیط زیست به‌ویژه برای آب‌ها و موجودات آبزی خطرناک است.
در صورت نشت یا ریزش، زایلن می‌تواند به آب‌ها و خاک آسیب بزند و باعث آلودگی‌های زیست‌محیطی شود.

۳. نکات ایمنی برای کار با زایلن (Safety Precautions):

۳.۱. کنترل‌های مهندسی:

تهویه مناسب: هنگام کار با زایلن در محیط‌های بسته، از سیستم‌های تهویه مناسب استفاده شود تا از انباشت بخارات زایلن جلوگیری گردد.
سیستم‌های استخراج بخار: در صورتی که زایلن به‌طور مداوم استفاده می‌شود، از سیستم‌های استخراج بخار به‌منظور کاهش تراکم بخارات در هوا استفاده گردد.

۳.۲. دستگاه‌های حفاظتی فردی (PPE):

دستکش‌ها: از دستکش‌های مقاوم در برابر مواد شیمیایی مانند نیتریل یا PVC برای جلوگیری از تماس با پوست استفاده شود.
عینک یا شیلد صورت: هنگام کار با زایلن، استفاده از عینک ایمنی یا شیلد صورت برای محافظت از چشم‌ها الزامی است.
لباس ایمنی: از لباس‌های مقاوم در برابر مواد شیمیایی استفاده شود تا پوست از تماس با زایلن محافظت گردد.
ماسک تنفسی: در صورتی که تهویه مناسب نباشد، استفاده از ماسک‌های تنفسی با فیلتر مناسب جهت جلوگیری از استنشاق بخارات ضروری است.

۳.۳. مراحل آتش‌سوزی:

خاموش‌کننده‌ها: در صورت آتش‌سوزی ناشی از زایلن، از خاموش‌کننده‌های کربن دی‌اکسید (CO₂) یا پودر خشک استفاده شود.
جلوگیری از انفجار: در مکان‌های با خطر انفجار، از تجهیزات ضد انفجار استفاده گردد و محیط باید از هرگونه جرقه یا منبع حرارت دور باشد.

۳.۴. نکات در صورت نشت یا ریزش زایلن:

اقدامات اولیه: در صورت نشت زایلن، منطقه را سریعاً ترک کنید و از آتش‌سوزی جلوگیری کنید.
پاک‌سازی: از مواد جاذب (مانند ماسه یا خاک) برای جذب زایلن ریخته‌شده استفاده کنید و آن را در ظروف ایمن جمع‌آوری کنید.
تهویه: پس از هرگونه نشت، هوای منطقه باید به‌طور کامل تهویه شود تا بخارات از محیط خارج شوند.

۴. اولین کمک‌ها (First Aid):

۴.۱. در صورت تماس با پوست:

پوست را فوراً با آب و صابون شستشو دهید.
در صورت تحریک شدید، به پزشک مراجعه کنید.

۴.۲. در صورت تماس با چشم:

چشم‌ها را فوراً با آب شستشو دهید.
در صورت ادامه تحریک، به پزشک مراجعه کنید.

۴.۳. در صورت استنشاق:

فرد را به هوای تازه منتقل کنید.
در صورت بروز مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

۴.۴. در صورت بلعیدن:

فرد را وادار به استفراغ نکنید.
فوراً به مراکز درمانی مراجعه کنید.

نتیجه‌گیری

زایلن یک ماده شیمیایی سمی، قابل اشتعال و خطرناک است که باید با دقت و احتیاط فراوان با آن کار شود. استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب، تهویه مناسب در محیط‌های کاری، و رعایت نکات ایمنی می‌تواند خطرات مرتبط با این ماده را کاهش دهد. همچنین، در صورت بروز حادثه، اقدام سریع و صحیح برای درمان آسیب‌های جسمی و آتش‌سوزی ضروری است.

انواع حلال‌های شیمیایی | بررسی کامل و کاربردها

حلال‌های شیمیایی (Chemical Solvents) موادی هستند که سایر مواد (جامد، مایع یا گاز) را بدون تغییر شیمیایی در ساختار آنها حل می‌کنند. این ترکیبات در صنایع مختلف از جمله داروسازی، رنگ‌سازی، پتروشیمی، آزمایشگاه‌ها، کشاورزی، الکترونیک و بسیاری حوزه‌های دیگر کاربرد گسترده‌ای دارند.

طبقه‌بندی حلال‌های شیمیایی

۱٫ بر اساس قطبیت:

الف) حلال‌های قطبی (Polar Solvents):

این حلال‌ها دارای گشتاور دوقطبی بالا هستند و می‌توانند مواد یونی یا ترکیبات قطبی را حل کنند.

نمونه‌ها:

آب (H₂O): رایج‌ترین حلال قطبی، بی‌خطر و زیست‌پذیر
اتانول (C₂H₅OH): حلال آلی قطبی، مورد استفاده در داروسازی، عطرسازی، ضدعفونی
استون (CH₃COCH₃): برای تمیزکاری، چربی‌زدایی و در صنایع پلاستیک
دی‌متیل‌سولفوکسید (DMSO): حلال بسیار قوی برای ترکیبات آلی و معدنی

ب) حلال‌های غیرقطبی (Non-Polar Solvents):

این حلال‌ها قادر به حل مواد غیرقطبی هستند و برای حل چربی‌ها، روغن‌ها و پلیمرها به‌کار می‌روند.

نمونه‌ها:

هگزان (C₆H₁₄): در استخراج روغن‌های گیاهی
تولوئن (C₆H₅CH₃): در رنگ‌ها و چسب‌ها
بنزن (C₆H₆): قبلاً در صنایع استفاده می‌شد ولی به دلیل سمی بودن کمتر استفاده می‌شود
کلروفرم (CHCl₃): در استخراج و آنالیزهای شیمیایی

۲٫ بر اساس منشاء:

الف) حلال‌های آلی (Organic Solvents):

حاوی اتم‌های کربن هستند و معمولاً از نفت خام یا منابع زیستی استخراج می‌شوند.

ویژگی‌ها: تبخیرپذیری بالا، قابلیت اشتعال، گاهی سمیت بالا

مثال‌ها: استون، اتانول، متانول، تولوئن، دی‌اتیل اتر، کلروفرم

ب) حلال‌های معدنی (Inorganic Solvents):

حاوی ترکیبات معدنی هستند.

مثال: آب، آمونیاک مایع، سولفور دی‌اکسید مایع

۳٫ بر اساس کاربرد صنعتی:

الف) حلال‌های آزمایشگاهی:

با خلوص بالا برای واکنش‌های شیمیایی، کروماتوگرافی و سنتزها استفاده می‌شوند.

مثال: متانول، دی‌کلرومتان، THF

ب) حلال‌های صنعتی:

برای پاک‌سازی، چربی‌زدایی، رقیق‌سازی رنگ‌ها و تولید مواد شیمیایی به‌کار می‌روند.

مثال: وایت‌اسپریت، نفتالین، تینر، حلال ۴۰۲

ج) حلال‌های سبز (Green Solvents):

سازگار با محیط‌زیست و قابل تجزیه‌پذیرند.

مثال: آب فوق‌بحرانی، اتانول زیستی، لاکتات‌ها

نکات ایمنی درباره حلال‌ها

بسیاری از حلال‌ها اشتعال‌پذیر هستند، باید دور از منابع حرارتی نگهداری شوند.
بخارات برخی از آن‌ها سمی هستند؛ تهویه مناسب الزامی است.
استفاده از دستکش، ماسک و عینک ایمنی در هنگام کار توصیه می‌شود.
دورریزی آنها باید مطابق دستورالعمل زیست‌محیطی انجام شود.

نتیجه‌گیری

حلال‌های شیمیایی نقش حیاتی در صنایع، آزمایشگاه‌ها و فرآیندهای تحقیقاتی دارند. انتخاب صحیح نوع حلال بر اساس قطبیت، ایمنی، کارایی و سازگاری با ماده مورد نظر، برای رسیدن به نتیجه مطلوب ضروری است. در عین حال، توجه به جنبه‌های زیست‌محیطی و ایمنی در استفاده از این مواد بسیار مهم است.

شرکت مهندسین مشاور: ارائه انواع حلال‌ها با کیفیت بالا

🧪 شرکت مهندسین مشاور

ارائه‌دهنده تخصصی انواع حلال‌های شیمیایی با کیفیت بالا

شرکت مهندسین مشاور با تکیه بر سال‌ها تجربه و دانش تخصصی در حوزه تأمین مواد شیمیایی صنعتی، آزمایشگاهی و پتروشیمی، مفتخر است انواع حلال‌های شیمیایی پرکاربرد را با استانداردهای جهانی و بالاترین سطح کیفی در اختیار صنایع مختلف قرار دهد.

💼 خدمات ما شامل:

تأمین و فروش حلال‌های پایه نفتی و آروماتیک

مانند: زایلن، تولوئن، نفتا، هگزان، سیکلوهگزان، ایزوپروپانول و…
عرضه حلال‌های تخصصی آزمایشگاهی و دارویی

مانند: دی‌کلرومتان، استون، اتیل استات، متانول، اتانول صنعتی و طبی
پشتیبانی از صنایع رنگ، رزین، چسب، داروسازی، آرایشی و بهداشتی

🔍 چرا مشتریان ما را انتخاب می‌کنند؟

✔️ کیفیت تضمین‌شده

✔️ قیمت رقابتی و شرایط پرداخت منعطف

✔️ موجودی دائمی و تحویل سریع در سراسر کشور

✔️ بسته‌بندی ایمن و مطابق با نیاز مشتری

✔️ مشاوره فنی رایگان برای انتخاب حلال مناسب با کاربرد شما

📦 تحویل سریع، مطمئن و قابل پیگیری

ما سفارش‌ها را با رعایت نکات ایمنی و در کمترین زمان ممکن از طریق باربری‌های معتبر یا حمل مستقیم به سراسر ایران ارسال می‌کنیم.

📞 راه‌های ارتباط با ما:

تلفن تماس مستقیم: [۰۹۱۵۵۲۸۹۸۹۵]
واتساپ و تلگرام پشتیبانی: [۰۹۱۵۵۲۸۹۸۹۵]

شرکت مهندسین مشاور، همراه مطمئن صنایع شیمیایی در تأمین پایدار، تخصصی و ایمن انواع حلال‌های صنعتی و آزمایشگاهی.

📌 نحوه سفارش زایلن از شرکت مهندسین مشاور

شرکت مهندسین مشاور ما با بیش از دو دهه تجربه در تأمین و عرضه مواد شیمیایی صنعتی، آماده ارائه خدمات تخصصی در زمینه تأمین زایلن (Xylene) با بالاترین کیفیت و در سریع‌ترین زمان ممکن می‌باشد. جهت تسهیل فرآیند خرید و اطمینان از شفافیت در ارائه خدمات، مراحل سفارش به شرح زیر می‌باشد:

✅ ۱٫ ثبت درخواست اولیه

جهت شروع فرآیند سفارش، لطفاً از طریق یکی از روش‌های زیر با ما تماس بگیرید:

تلفن مستقیم شرکت: [۰۹۱۵۵۲۸۹۸۹۵ / ۰۹۱۵۶۸۳۳۴۷۰]
واتساپ یا تلگرام پشتیبانی: [۰۹۱۵۵۲۸۹۸۹۵]

در درخواست اولیه لطفاً موارد زیر را مشخص فرمایید:

مقدار مورد نیاز زایلن (بر حسب لیتر یا کیلوگرم)
نوع بسته‌بندی مورد نظر (گالن، بشکه، فله‌ای و…)
مکان تحویل (در محل انبار، درب کارخانه، یا ارسال به شهر مورد نظر)
زمان تحویل پیشنهادی

✅ ۲٫ بررسی درخواست و ارائه پیش‌فاکتور

پس از دریافت اطلاعات شما، تیم فنی و بازرگانی ما درخواست را بررسی کرده و در سریع‌ترین زمان ممکن:

قیمت نهایی زایلن را بر اساس مقدار و نوع تحویل محاسبه می‌کند

✅ ۳٫ تأیید و پرداخت

در صورت تأیید، لطفاً فیش پرداخت یا رسید واریز را ارسال نمایید
همچنین امکان پرداخت در محل (برای مشتریان ویژه یا سفارش‌های داخلی) نیز وجود دارد

✅ ۴٫ تحویل سفارش

بلافاصله پس از تأیید پرداخت:

سفارش شما بسته‌بندی شده و بر اساس روش انتخابی ارسال می‌گردد
برای شهر مشهد و حومه: ارسال در کمتر از ۲۴ ساعت
برای سایر شهرها: ارسال از طریق باربری، تیپاکس، یا پست ویژه طبق توافق
امکان پیگیری لحظه‌ای بار از طریق تیم پشتیبانی فراهم است

📞 پشتیبانی و مشاوره تخصصی

تیم فنی ما متشکل از کارشناسان با تجربه آماده پاسخ‌گویی به سؤالات فنی و مشاوره در زمینه نحوه استفاده، نگهداری و ایمنی زایلن می‌باشد.

چرا ما؟

✔️ تضمین کیفیت و اصالت محصول

✔️ قیمت رقابتی و شرایط پرداخت منعطف

✔️ تحویل سریع به سراسر کشور

✔️ مشاوره تخصصی رایگان قبل از خرید

برای کسب اطلاعات بیشتر یا ثبت سفارش، همین حالا با ما تماس بگیرید.

📞 [۰۹۱۵۵۲۸۹۸۹۵]

برای خرید

“زایلن“

با ما در تماس باشید …